Losy zwierząt, które przetrwały wymieranie po potopie. Odkrywanie przeszłości

Przeczytasz tekst w ok. 8 min.

_______________
Teksty z tej serii:
• Jakie zwierzęta zostały zabrane na arkę Noego? Odkrywanie przeszłości
• Co się stało ze zwierzętami po opuszczeniu arki Noego? Odkrywanie przeszłości
• Skąd genetyczna różnorodność? O tym, jak powstawały gatunki po potopie

Dr Nathaniel T. Jeanson
Answers in Genesis

W poprzednich artykułach zauważyliśmy, że Noe zabrał na arkę kilka tysięcy zwierząt, co miało miejsce jakieś 4500 lat temu. Większość rodzajów zwierząt, które po potopie zeszły na ląd, później wymarło. Na przykład spośród ssaków wyginęło około 70% rodzajów. Przetrwało około 30%. ¹

Jakie były ich losy?

Krótko mówiąc, ssaki i inne zwierzęta rozeszły się z miejsca, w którym arka osiadła, gdzieś w górach Ararat. Co ciekawe, jeszcze w 1859 roku, kiedy została wydana książka „O powstawaniu gatunków”, odwoływanie się do zjawiska migracji budziło kontrowersje. W rzeczy samej Darwin musiał zebrać kilka linii świadectw naukowych, by wykazać swoim oponentom, że zwierzęta naprawdę migrowały do miejsc, w których obecnie żyją. W przeciwieństwie do adwersarzy Darwina z 1859 roku, dzisiejsi kreacjoniści zgodziliby się z nim, że migracja wyjaśnia rozmieszczenie współczesnych gatunków na Ziemi.

Co więcej, jak wspominaliśmy wcześniej, dzisiejsi kreacjoniści mogliby swobodnie odwoływać się do epoki lodowcowej, ² która nadeszła po potopie. Miało wówczas nastąpić przemieszczenie ogromnej ilości wody z oceanów (z postaci ciekłej) na ląd (w postaci lodu). W efekcie tego ukierunkowanego przemieszczania miało dojść do obniżenia poziomu oceanów i odsłonięcia mostów lądowych, które obecnie znajdują się pod wodą.

Przykładowo, podczas epoki lodowcowej Cieśninę Beringa można by było przejść suchą nogą. W Azji Południowo-Wschodniej możliwe byłoby przejście niemalże od Tajlandii do Australii. Tego typu mosty lądowe bardzo ułatwiłyby migrację od Ararat do dalekich zakątków Ziemi.

Jednakże argumentacja Darwina na rzecz migracji zwierząt dotyczyła poziomu gatunku, a nie rodziny. Jak pokazaliśmy w innym poście, ³ rodzaje zwierząt zabrane na arkę to nie były poszczególne gatunki, ale raczej przedstawiciele z poziomu różnych rodzin biologicznych. Jakie więc znaczenie dla naszej sprawy może mieć to, co pisał Darwin?

Nowe gatunki z rodzajów zabranych na arkę

Obecnie do poszczególnych rodzin biologicznych najczęściej zalicza się wiele gatunków, co sugeruje, że od czasu potopu powstały nowe gatunki. Pismo Święte nigdzie nie twierdzi, że specjacja, czyli tworzenie się gatunków, nie może zachodzić. Nie ma w Biblii żadnej sugestii, że tworzenie nowych gatunków w obrębie rodzaju jest niemożliwe. Specjacja w ramach rodzajów jest więc całkowicie zgodna z Księgą Rodzaju i całym Pismem.

Jak zauważyliśmy we wcześniejszym artykule, fakt, że Noe dostał nakaz zabrania na arkę przynajmniej dwojga przedstawicieli każdego rodzaju zwierząt żyjących na lądzie i oddychających powietrzem, sugeruje, że istnieją granice rodzajów. Dla naszej dyskusji możemy stwierdzić, że to oznacza, iż rodzaje nie mogą się zmieniać w inne rodzaje. Gdyby było inaczej, nie byłoby potrzeby zabierania na arkę wszystkich rodzajów zwierząt. Garstka rodzajów wystarczyłaby, gdyby po potopie z jednych rodzajów mogły po prostu wykształcić się inne.

Inne artykuły osadzają ten model ograniczonej specjacji w określonym przedziale czasu. Jako że potop miał miejsce około 4500 lat temu, to w ciągu tego krótkiego czasu wiele nowych gatunków powstało w obrębie rodzajów – przy czym żaden rodzaj nigdy nie przekształcił się w inny. Zakładamy, że na arkę weszły zwierzęta reprezentujące wszystkie rodziny zaliczające się do gromad ssaków, płazów, gadów i ptaków. Spośród nich do dzisiaj żyje kilkaset rodzin, które łącznie obejmują 33 000 gatunków. ⁴ Dziesiątki tysięcy gatunków powstały więc w ciągu zaledwie kilku tysięcy lat.

Wzorce specjacji

Teoretycznie powstawanie tych gatunków mogło mieć różne rozłożenie w czasie. Na przykład mogła to być eksplozja szybkiego tworzenia się nowych gatunków w okresie tuż po potopie. ⁵ Gdyby tak było, sugerowałoby to, że popotopowe warunki były katalizatorem specjacji. Specjacja mogła też przebiegać etapowo – w okresach przystosowania istniejących gatunków i nagłych przyspieszeń w powstawaniu nowych – być może w sposób skorelowany z ludzkimi migracjami i podbojami. Gdyby tak było, specjacja mogłaby być związana z aktywnością człowieka.

Rzeczywisty wzorzec tego, jak rozłożone w czasie było pojawianie się nowych gatunków, jest zaskakujący. Na podstawie genetycznych porównań między różnymi gatunkami otrzymujemy wzorzec niemalże linearny. ⁶ Inaczej mówiąc, od czasu potopu gatunki powstawały w obrębie rodzin w mniej więcej stałym tempie.

Przykładowo, obecnie żyje 55 gatunków z rodziny jeleniowatych (Cervidae). Wśród gatunków, w których wypadku mamy łatwy dostęp do danych genetycznych, porównania genetyczne pokazują linearny wzorzec specjacji. Dane te wskazują na to, że nowy gatunek jelenia powstawał mniej więcej co 80 lat.

Innym przykładem może być rodzina kotowatych (Felidae), która obejmuje 37 żyjących obecnie gatunków. Ich genetyka wskazuje, że powstawały one w stałym tempie przez ostatnie 4500 lat. Inaczej mówiąc, jeden gatunek kota pojawiał się średnio co 120 lat.

Kolejny przykład to rodzina koniowatych (Equidae), do których zaliczają się konie i osły. Obejmuje ona 7 współcześnie żyjących gatunków. I znów, na podstawie danych o ich genetyce, gatunki te powstawały w stałym tempie przez ostatnie 4500 lat. Inaczej mówiąc, jeden gatunek z rodziny koniowatych pojawiał się średnio co 640 lat.

Zapisy biblijne w sprawie pojawiania się gatunków są zgodne z tymi odkryciami. ⁷ Na przykład Księga Rodzaju wspomina o istnieniu osłów w czasach Abrahama. ⁸ Księga Joba, ukazująca historię człowieka żyjącego prawdopodobnie w czasach bliskich Abrahamowi, wymienia również kilka innych gatunków, które określilibyśmy jako współczesne, np. konie ⁹ i lwy ¹⁰. Wczesne powstanie tych gatunków mogłoby na pierwszy rzut oka sugerować, że specjacja zaszła jako szybka eksplozja zaraz po potopie, a nie jako proces o stałym tempie.

Jednak kiedy bliżej się temu przyjrzymy, dane pokazują, że istnieje zgodność między genetyką a Pismem Świętym. W rodzinach obejmujących wiele gatunków szybkie pojawienie się jednego gatunku niedługo po potopie samo w sobie nie przeczy temu, że gatunki powstawały w stałym tempie. W rodzinach wielogatunkowych, takich jak niektóre rodziny gryzoni, nowy gatunek powstaje co dekadę – lub szybciej. Zatem w ciągu kilkuset lat od potopu do Abrahama mogła powstać obfitość różnorodnych gatunków, a ciągle może to być zgodne z odkryciami genetyki o stałym tempie specjacji.

Ważniejszą sprawą jest dla nas pytanie o czas, w którym następowało rozdzielenie poszczególnych par gatunków. Na przykład, skoro osły i konie pojawiają się we wczesnych księgach Biblii, powinniśmy zapytać, czy genetyka wskazuje na późne, czy na wczesne rozdzielenie tych gatunków. Okazuje się, że zgodnie z danymi genetyki linie koni i osłów wyodrębniły się zaraz po potopie. U kotowatych genetyka odnotowuje podział na linie dużych i małych kotów, co również nastąpiło krótko po potopie. ¹¹ Zatem fakt, że w księgach Pisma Świętego z najwcześniejszych czasów po tej globalnej katastrofie występują współcześnie brzmiące nazwy gatunków, jest w pełni zgodny z odkryciami genetyki co do wzorca, według którego powstają gatunki.

Implikacje

Stałe tempo powstawania gatunków ma głębokie implikacje dla teraźniejszości. Po pierwsze, oznacza to, że gatunki ciągle powstają. ¹² Na przykład, skoro w rodzinie kotowatych powstawał średnio jeden gatunek na 120 lat, to możemy się spodziewać, że w ciągu najbliższych 120 lat zaobserwujemy pojawienie się kolejnego gatunku kota. W rzeczywistości możemy oczekiwać, że w najbardziej wielogatunkowych rodzajach nowe gatunki powstaną w ciągu naszego życia. Dla tych, którzy przyzwyczaili się do ewolucjonistycznego sposobu myślenia, fakt ten może być szokujący.

Po drugie, dzisiejsze gatunki [lądowe] pochodzą w linii prostej od przodków, którzy przetrwali na arce. Jest to oczywiste na podstawie tego, co dotąd powiedzieliśmy, ale warto to powtórzyć. Gatunki te są łącznikiem pomiędzy przeszłością a teraźniejszością. W genetyce zwierząt żyjących dziś wokół nas brzmi echo arki.

Po trzecie, tempo specjacji spada, jeśli mierzymy je w przeliczeniu na gatunek. ¹³ Tempo specjacji jest stałe w rodzinie, ale ponieważ liczba gatunków w rodzinie wzrasta, to tempo specjacji w przeliczeniu na gatunek jest coraz niższe.

Jako analogię weźmy szansę wygrania w loterii. Jeśli biorą w niej udział tylko dwie osoby, a zwycięzca jest wyłaniany raz na rok, to w ciągu dekady obie te osoby zapewne wygrają po kilka razy. Oczywiście, kiedy wieść się rozejdzie, kolejni ludzie zainteresują się tym prostym sposobem zdobywania pieniędzy i liczba graczy następnym razem będzie większa. Jednak w rezultacie szanse uczestników na wygraną będą mniejsze. Im więcej osób bierze udział w grze, tym bardziej rozprasza się szansa wygranej poszczególnych uczestników. Jeśli do loterii zgłosi się 5000 nowych osób, początkowa szansa wygranej wynosząca 1 do 2 w kolejnym roku wyniesie już zaledwie 1 do 5002.

Sytuacja jest podobna, jeśli chodzi o specjację. Jej tempo wydaje się stałe w czasie. Przykładowo u kotowatych jeden nowy gatunek najwyraźniej powstaje co około 120 lat. Jednak liczba gatunków w tej rodzinie z czasem jest coraz większa. Zatem w pierwszych kilkuset latach po potopie każdy z kilku ówczesnych gatunków kotowatych dał zapewne początek nowemu gatunkowi. Dziś natomiast spośród 37 współczesnych gatunków prawdopodobnie tylko z jednego wyodrębni się jakiś nowy gatunek w ciągu najbliższych 120 lat. To tak jakby obecność większej liczby gatunków rozpraszała szanse każdego z nich na wydanie nowego gatunku.

Inaczej niż w przypadku loterii, specjacja nie zachodzi w taki sposób, że jakiś człowiek losuje, kto będzie „zwycięzcą” (populacją, która da początek nowemu gatunkowi). W świecie przyrody tak się nie dzieje. Za specjację odpowiada proces zupełnie innego rodzaju, ale wydaje się, że – analogicznie jak w loterii – wraz z przybywaniem kolejnych gatunków proces ten coraz słabiej działa w każdym z nich.

Dochodzimy więc do oczywistego pytania. W świetle tego, o czym do tej pory mówiliśmy, przez ostatnie kilka tysięcy lat w najwyraźniej stałym tempie powstało kilkadziesiąt tysięcy gatunków. I ciągle powstają nowe. Ale jak?

cdn.

Tekst oryginalny: Nathaniel T. Jeanson, „Tracing the Fate of the Animals that Survived the Post-Flood Extinction. Stepping Back in Time”.
Tłumaczenie: Małgorzata Gazda
Wszystkie prawa zastrzeżone: Copyright © Answers in Genesis. All Rights Reserved. Translated and published by permission of Answers in Genesis. (Answers® and Answers in Genesis® are registered trademarks of Answers in Genesis, Inc.)
Więcej informacji na temat Answers in Genesis znajdziesz na: www.AnswersinGenesis.org, www.CreationMuseum.org i www.ArkEncounter.com.

Przypisy: